การประเมินคุณภาพผลิตภัณฑ์กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปเครื่องแกงในจังหวัดสงขลา

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพ สังคม เศรษฐกิจของสมาชิกกลุ่มแปรรูปเครื่องแกงในจังหวัดสงขลา 2)ศึกษาสภาพแวดล้อมการดำเนินธุรกิจกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปเครื่องแกง 3) การประเมินคุณภาพผลิตภัณฑ์กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปเครื่องแกงจังหวัดสงขลาด้วยแบบจำลองซิบ

ประชากรที่ใช้ในการศึกษาได้แก่สมาชิกกลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปเครื่องแกงจังหวัดสงขลาที่ได้รับการประเมินศักยภาพจากหน่วยงานราชการได้แก่ระดับ ดี ปานกลาง ปรับปรุง และยังไม่ได้รับการประเมิน จำนวน 665 คน สุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิได้กลุ่มตัวอย่าง 205 คน ใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือการเก็บข้อมูลตามแบบสอบถามที่ผ่านการตรวจสอบคุณภาพ ได้ค่าความตรงของเนื้อหาเท่ากับ 0.77 และค่าความเที่ยงเท่ากับ 0.926 วิเคราะห์ข้อมูลด้วย  ค่าความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบทางเดียว

ผลการศึกษาพบว่า (1) สมาชิกส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุ 41-50 ปี สถานภาพสมรส การศึกษาระดับประถมศึกษา นับถือศาสนาพุทธ มีรายได้เฉลี่ยต่อเดือน 10,000-50,000 บาท รายได้มาจากการประกอบอาชีพหลักทำสวนยางพารา และทำเครื่องแกงเป็นอาชีพเสริม (2) สภาพแวดล้อมการประกอบธุรกิจ พบว่ากลุ่มวิสาหกิจชุมชนได้รับการส่งเสริมและสนับสนุนจากหน่วยงานราชการ มีแหล่งเงินทุนมาจากการลงหุ้นจากสมาชิกกลุ่มและการสนับสนุนจากภาครัฐ การจัดหาวัตถุดิบได้จากการเพาะปลูกในชุมชนและซื้อจากภายนอกชุมชน สมาชิกกลุ่มให้ความสำคัญการตรวจสอบคุณภาพวัตถุดิบ คำนึงถึงความสะอาดของอุปกรณ์และเครื่องจักรที่ใช้แปรรูป และสุขอนามัยในการแปรรูป และ (3) การประเมินคุณภาพผลิตภัณฑ์แปรรูปเครื่องแกงตามแบบจำลองซิป แบ่งได้ 4 กลุ่ม ตามที่ได้รับการประเมินศักยภาพจากสำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตร พบว่า กลุ่มวิสาหกิจชุมชนแปรรูปเครื่องแกงให้ความสำคัญกับแหล่งวัตถุดิบมาจากแหล่งที่มีคุณภาพ ปลอดภัย และการขอใบอนุญาตการผลิตอาหาร การขอรับรองมาตรฐานชุมชน การให้ความสำคัญกับน้ำที่ใช้ในกระบวนการแปรรูปต้องมีเพียงพอและสะอาด การคำนึงคุณภาพผลิตภัณฑ์ ได้แก่ เครื่องแกงที่มีสีสวยงามและมีกลิ่นหอม บรรจุในภาชนะที่ปิดสนิท และมีน้ำหนักตามฉลากที่ระบุ