การศึกษาสภาพและผลกระทบจากการท่องเที่ยวแบบโฮมสเตย์: กรณีศึกษาตำบลเกาะยอ อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการดำเนินการท่องเที่ยวแบบโฮมสเตย์ ตำบลเกาะยอ อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา 2) เพื่อศึกษาผลกระทบจากการท่องเที่ยวแบบโฮมสเตย์ ด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อมที่มีต่อชุมชนตำบลเกาะยอ อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา เป็นการวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์การดำเนินการท่องเที่ยวแบบโฮมสเตย์จากผู้ประกอบการการท่องเที่ยวแบบโฮมสเตย์ จำนวน 43 ราย และสำรวจที่ตั้งและการกระจายของโฮมสเตย์ โดยการเก็บพิกัดโฮมสเตย์ทุกหลังในตำบลเกาะยอ และใช้แบบสัมภาษณ์เก็บข้อมูลผลกระทบที่เกิดจากการท่องเที่ยวแบบโฮมสเตย์จากกลุ่มตัวอย่างที่เป็นประชาชนในพื้นที่ 27 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติแจกแจงความถี่ และร้อยละ

ผลการวิจัยพบว่า ในช่วงแรกการท่องเที่ยวแบบโฮมสเตย์ในตำบลเกาะยอเกิดจากกลุ่มผู้เลี้ยงปลากะพงดัดแปลงขนำ หรือที่พักสำหรับเฝ้าปลากะพงให้เป็นโฮมสเตย์สำหรับนักท่องเที่ยว ปัจจุบัน โฮมสเตย์ในตำบลเกาะยอทั้ง 72 หลัง มีลักษณะเป็นบ้าน ที่ผู้ประกอบการจัดไว้ให้นักท่องเที่ยวพักแยกต่างหาก ผลกระทบที่เกิดจากการท่องเที่ยวแบบโฮมสเตย์ด้านเศรษฐกิจ คือช่วยสร้างรายได้ ทำให้เกิดอาชีพและการจ้างงานในชุมชน ด้านสังคม ทำให้เกิดการประชาสัมพันธ์ชุมชน ด้านวัฒนธรรม เกิดการคงอยู่ของวิถีชีวิตและภูมิปัญญาท้องถิ่น ด้านสิ่งแวดล้อม ทำให้คนในชุมชนตระหนักถึงคุณค่าของสิ่งแวดล้อมมากขึ้น อย่างไรก็ตาม การท่องเที่ยวแบบโฮมสเตย์ทำให้เกิดขยะและสิ่งปฏิกูลในแหล่งน้ำ เกิดเสียงรบกวนจากการทำกิจกรรมของนักท่องเที่ยว ทำลายทรัพยากรชีวภาพและทำลายทัศนียภาพของชุมชน