นวัตกรรมด้านอาหารจากฐานทรัพยากรท้องถิ่นในชุมชนสามเรือน อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา สู่เชิงพาณิชย์

Abstract

การวิจัยและนวัตกรรมด้วยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีจากฐานทรัพยากรท้องถิ่นในชุมชนด้านอาหารสู่เชิงพาณิชย์ เป็นการสนองพระราชดำริโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริฯ (อพ.สธ.) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ฐานทรัพยากรท้องถิ่นตำบลสามเรือน อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยามาใช้ประโยชน์ในการแปรรูปทางด้านอาหารด้วยนวัตกรรมทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและสร้างมูลค่าเพิ่มได้ โดยได้ทำการพัฒนานวัตกรรมผลิตภัณฑ์อาหารสู่เชิงพาณิชย์ ทำการวิเคราะห์คุณภาพของผลิตภัณฑ์อาหาร ได้แก่ โปรตีน ไขมัน เยื่อใย ความชื้น เถ้า และคาร์โบไฮเดรต และถ่ายทอดองค์ความรู้ที่ได้สู่กลุ่มเป้าหมายชุมชนสามเรือน พบว่าฐานทรัพยากรท้องถิ่นในตำบลสามเรือนที่สำคัญ ได้แก่ เห็ดตับเต่า ดอกโสน และผักบุ้ง จึงนำมาทำการต่อยอดในการพัฒนาเป็นนวัตกรรมผลิตภัณฑ์อาหารได้ทั้งหมด 5 ผลิตภัณฑ์ ร่วมกับชุมชนและกลุ่มแปรรูปพัฒนาร่วมใจแบบมีส่วนร่วม ดังนี้ 1) ดอกโสนแผ่นอบกรอบ 2) ไรซ์บาร์ผสมเห็ดตับเต่าและดอกโสน 3) ผงเห็ดตับเต่าปรุงรส 4) ขนมปังผักบุ้ง และ 5) กรอบเค็มเห็ดตับเต่า โดยทุกผลิตภัณฑ์มีคุณค่าทางโภชนาการที่ดีเหมาะที่จะเป็นอาหารเพื่อสุขภาพ จากนั้นทำการถ่ายทอดองค์ความรู้ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวต่อกลุ่มแปรรูปพัฒนารวมใจและผู้ที่สนใจในตำบลสามเรือนเพื่อต่อยอดผลสัมฤทธิ์จากงานวิจัยสู่เชิงพาณิชย์ ซึ่งอาจนำทรัพยากรท้องถิ่นชนิดอื่นมาทำการต่อยอดได้ เช่น ดอกกล้วยไม้ มะกอกน้ำ และผักตบชวา เป็นต้น และสามารถนำไปสร้างอาชีพ สร้างมูลค่าเพิ่ม และสร้างรายได้จากทรัพยากรท้องถิ่นในชุมชนได้ต่อไป